Obeležana 98. godišnjica oslobođenja Subotice u Velikom ratu

U znak sećanja na 13. novembar 1918. godine, Dan oslobođenja Subotice u Prvom svetskom ratu, položen je venac na spomen-ploču na Železničkoj stanici, a venci i cveće su, nakon opela, položeni i na Spomenik junacima palim za oslobođenje i ujedinjenje 1912-1918. na Puškinovom trgu. U ime grada Subotice, venac na Spomenik junacima palim za oslobođenje i ujedinjenje 1912-1918 položila je Miroslava Babić, član Gradskog veća zadužena za oblast kulture. U ime Severnobačkog upravnog okruga venac je položio načelnik Okruga Dragi Vučković.

Rodoljubive težnje južnoslovenskih naroda koji žive i pod ovim našim podnebljem počele da se ostvaruju u jesen 1918. godine. U Subotici je 5. novembra 1918. godine – u nepokolebljivoj veri u srpsku konačnu pobedu i ujedinjenje ovih krajeva sa Kraljevinom Srbijom – u stanu Vladislava Manojlovića održan presudni sastanak srpsko-bunjevačkih prvaka.

Na tom sastanku odlučeno je da se što pre osnuje Bunjevačko–srpski narodni odbor, da se osnuje i vojno-policijska zaštitna Narodna garda, da se za predsednika Odbora izabere Šime Milodanović i da se osnivački zbor Odbora održi 10. novembra 1918. godine u staklenoj sali tadašnjeg hotela „Hungarija“ (današnjoj „Lifki“), pod opravdanjem pred vlastima da se zapravo obeležava četrdeseta godišnjica društva „Pučka kasina“.

Pred više hiljada oduševljenih građana, 10. novembra osnovan je Bunjevačko-srpski narodni odbor koji je usvojio i posebnu Rezoluciju zbora. Za predsednika Narodnog odbora Bunjevaca i Srba izabran je Šime Milodanović, veleposednik i bivši pukovnik 6. domobranskog puka, a za potpredsednike Blaško Rajić, katolički župnik, i dr Jovan Manojlović, advokat i upravnik srpske štedionice.

Kada je 13. novembra 1918. godine glas o približavanju oslobodilačke srpske vojske Subotici stigla do prvaka –nekoliko dana ranije formiranog Narodnog odbora Bunjevaca i Srba – na Železničkoj stanici se okupila velika masa ljudi.

U ime patriotskog Narodnog odbora Bunjevaca i Srba pobedonosnu srpsku vojsku na čelu sa potpukovnikom Antom Živulovićem i majorom Mihajlom Bodijem, pozdravio je potpredsednik dr Jovan Manojlović iskrenim rečima dobrodošlice:

„Draga braćo!... - kazivao je Manojlović: - Iznenada nam stiže vest da nam dolazite... Ovde Vas, u Subotici beloj, čeka 70.000 Bunjevaca i Srba, raširenih ruku da vas prigrle na tople bratske grudi. I da niste krv od naše krvi, i da niste kost od naše kosti, s ponosom bi dočekali najslavniju armiju celog sveta... a kamoli braću rođenu!”

Oslobodilačka Srpska vojska je na subotičku železničku stanicu stigla 13. novembra 1918. godine (sreda), u 18:35 časova. Iste večeri, oko 23:30 časova, ugarski ministar vojni, artiljerijski pukovnik Bela Linder, potpisao je Beogradsko primirje.

Sinoć je, na sceni „Jadran“, održana svečana akademija „Braća uvek - uvik zajedno“, koju su organizovali Srpski kulturni centar „Sveti Sava“ i Bunjevački kulturni centar. Manifestacija se održava od 1991. godine, kada je obnovljena povelja o bratimljenju Srba i Bunjevaca i dogovorena saradnja o zajedničkom obeležavanju važnih istorijskih datuma.

Organizatori obeležavanja Dana oslobođenja Subotice u Prvom svetskom ratu, poznatom i pod imenom Veliki rat, su SKC „Sveti Sava”, Bunjevački kulturni centar, Udruženje ratnih dobrovoljaca 1912-1918. godine i njihovih potomaka i poštovalaca i grad Subotica.