Istorija

PUSTARA VERUŠIĆ

Pustara Verušić kod Subotice prvi put se spominje u istorijskim nalazima 1423. godine pod tadašnjim imenom Verešeđhaz, kao posed budimskih opatica. U sledećim decenijama spominju se feudalni gospodar Verušića. Drugi gospodar za koga znamo bio je Korogl Janoš (u narodnim pesmama poznat kao Sibinjanin Janko) i njegovi sinovi Laslo i Matjaš.

Posle smrti Matjaša, posednik pustare je postao njegov sin Korvin Janoš, koji je 1501. godine pustaru Verešeđhaz poklonio Terek Imreu. Protiv njega je 1519. godine pokrenula sudski proces Katarina supruga ugarskog feudalca Ujlaki Lorica, u nameri da dokaže da je njen otac bio posednik Verešeđhaza, ali nije uspela u tome, pa je pustara ostala u posedu Tereka.

U popisu naselja koja pripadaju kaločkoj nadbiskupiji iz 1543. godine spominje se slovensko ime pustare Verušić. Stanovnici tadašnjeg Verušića plaćali su 18 denara crkvenog poreza.

Turski popisi stanovništva daju nam obilje podataka o veličini Verušića. Popis iz 1578. godine navodi 38 muških glava, sa isključivo slovenskim imenima. Godine 1582. popisano je ukupno 25 kuća, a 8 godina kasnije Verušić ima 39 kuća.

Posle proterivanja Turaka sa ovih prostora, krajem XVII veka, Verušić je jedina od 12 pustara koje su pripale teritoriji Subotice. Isti status zadržala je prilikom izdavanja privilegije o proglašenju Subotice za komorsku varošicu 1743. godine, kao i prilikom davanja privilegije o proglašenju Subotice za slobodni kraljevski grad 1779. godine.

Ovakvo stanje ostalo je do današnjih dana.

Do danas nije utvrđeno kad je nastala podela na Donji i Gornji Verušić, ali zatičemo u dokumentu iz 1926. godine, kada je Donji imao 235 kuća i 7135 kj. oranica, a Gornji 205 salaša i 6180 kj. zemlje.

Posle II svetskog rata ostala je pomenuta podela. Prema podacima iz 1953. godine Donji Verušić je pripadao Žedniku. Imao je 329 domaćinstava sa 1213 stanovnika. Gornji Verušić je pripadao Bikovu i u njemu je u 189 domaćinstava živelo 816 žitelja.

Ukupno je dakle u Verušiću 1953. godine živelo 518 salaša i 2029 stanovnika.

Iz istorijskog arhiva Gradskog muzeja