Održana centralna proslava „Dužijance 2018”

Na subotičkom Trgu slobode danas je održana centralna svečanost „Dužijance 2018”, tradicionalne manifestacije koja se po 108. put organizuje povodom završetka žetve i zahvalnosti Bogu na plodovima zemlje, a naročito na rodu pšenice. Ovogodišnji bandaš i bandašica, Subotičani Marko Križanović i Marija Piuković, predali su gradonačelniku Subotice Bogdanu Labanu venac od novog žita i hleb od ovogodišnjeg roda pšenice.

Nakon što je preuzeo hleb, pokazujući ga na sve četiri strane sveta, gradonačelnik Laban je rekao da je Dužijanca više od manifestacije, put, način za upoznavanje identiteta Subotice. Njenog duha i suštine - da predstavlja ponosni dom svih njenih građana.

– Subotica je zajednički imenilac svih čestitih, marljivih i posvećenih ljudi. Subotica je mesto u kom ne ističemo različitosti, nego negujemo posebnost. I upravo ta posebnost predstavlja polugu našeg zajedništva. Našu potrebu i želju da napredujemo i razvijamo se poštujući jedni druge – naveo je Bogdan Laban.

Simbolično, današnja svetkovina hleba i žita ima metaforičku višu vrednost, kazao je gradonačelnik i dodao da se Subotica može podičiti da nalik klasu žita u sebi čuva identitete svih njenih građana, bez obzira na njihovu veroispovest ili nacionalnu pripadnost.

– Marljivost, posvećenost i predanost koju su organizatori Dužijance pokazali, kroz niz zasebnih događaja spojenih u jednu celinu šalju jednu poruku - poruku privrženosti. Dužnost mi je da istaknem još jedan važan detalj. Kroz očuvanje tradicije, i njenim spajanjem s vizijom budućnosti, Dužijanca podstiče kreiranje pozitivnog imidža cele Subotice – rekao je Laban. 

Uz isticanje da je izuzetnost ono što nas najtešnje povezuje, jer svi imamo isti, zajednički cilj – Suboticu po meri građana, on je podvukao da je Dužijanca jedan od brendova našeg grada, koji je od samog početka kao narodna nošnja utkan u bogatu lepezu naših različitosti.

– 'Belo, bilo, b'jelo i bijelo/Lepo, lipo, l'jepo i lijepo/listići su jednoga cvijeta u popolj se jedan odnjihali'. Rekao bi veliki Njegoš. Obavezan sam da naglasim da samo ako poštujemo unikatnost možemo iskreno biti povezani, i graditi Suboticu kojom ćemo se ponositi, koja će biti srećni dom budućih generacija. Srdačnost, dobronamernost i poštovanje predstavljaju dragocenosti po kojima se znamo međusobno, i po kojima nas drugi pamte i određuju se prema nama. To smo mi – naglasio je gradonačelnik Laban.

Obraćajući se prisutnima na Trgu slobode, potpredsednik Pokrajinske vlade i pokrajinski sekretar za obrazovanje, propise, upravu i nacionalne manjine - nacionalne zajednice, Mihalj Njilaš, podsetio je da je „Dužijanca” svojevrsni spoj molitve, zahvale Bogu i pohvale čoveku za njegov rad, spoj običaja i kulturnih vrednosti.

– Za 'Dužijancu' je, verovatno, najznačajnije to što čuva dragocenu nit prošlosti, običaja i tradicije. Plete ih sa vremenima i ostavlja to tkanje kao zalog za budućnost, kao svedočanstvo. Negovanje nacionalne kulture i umetničkog stvaralaštva veoma je važno. I zato su ovakve manifestacije izuzetno bitne, jer doprinose bogatstvu različitosti u Vojvodini – poručio je, između ostalog, Mihalj Njilaš.

Program svečanog dela „Dužijance” počeo je jutros, ispraćajem i blagoslovom bandaša i bandašice u crkvi Svetog Roka, a nastavljen je svečanim euharistijskim slavljem u katedrali Svete Terezije Avilske. Svečanu misu zahvalnicu, s duhovnog aspekta svakako najvažniji deo proslave „Dužijance”, predvodio je subotički biskup mons. dr Ivan Penzeš.

Najatraktivniji deo usledio je u svečanoj povorci, gde su od katedrale Svete Terezije Avilske do Trga slobode Subotičani i brojni gosti, po običaju, mogli da vide: barjaktara na konju sa zastavom „Dužijance”, konjanike u svečanoj graničarskoj nošnji, veliku krunu i klas žita, male „kraljice” sa karakterističnim pesmama, risare i risaruše u narodnim nošnjama i sa radnim priborom, svečane zaprege, aptike, fijakere i karuce okićene žitom, defile kulturno-umetničkih društava iz naše zemlje, Hrvatske i Slovenije, a za njima desetak parova bandaša i bandašica iz okolnih mesta u kojima je proteklih nedelja, u okviru obeležavanja „Dužijance”, već održana slična svečanost.

Centralni deo programa „Dužijance 2018” nastavljen je posle podne, u 19 časova, kada su bandaš i bandašica u društvu gostiju i visokih zvanica posetili grob Blaška Rajića, na Kerskom groblju u Subotici.

Centralna manifestacija „Dužijanca 2018” završena je tradicionalnim Bandašicinim kolom na Trgu slobode, koje je počelo u 20 časova.

„Dužijanca“ je već slavila mnoge jubileje i značajne godišnjice u svojoj dugoj istoriji. Ove godine proslavljena je 50. godišnjica održavanja prve „Gradske dužijance“, 50. godišnjica manifestacije „Takmičenje risara“ i 25. godišnjica zajedničkog slavlja „Dužijance“. Naime, od 1993. godine Katolička crkva i grad Subotica zajednički slave „Dužijancu“.

Organizator manifestacije „Dužijanca 2018“ je Udruženje bunjevačkih Hrvata „Dužijanca“.