Održana svečana akademija „Braća uvek – uvik zajedno“

Povodom obeležavanja 100. godišnjice od ulaska srpske vojske u Suboticu, večeras je, na sceni „Jadran“, održana svečana akademija „Braća uvek - uvik zajedno“ koju su organizovali Srpski kulturni centar „Sveti Sava“, Bunjevački kulturni centar, grad Subotica i Udruženje ratnih dobrovoljaca 1912-1918. godine i njihovih potomaka i poštovalaca. Manifestacija se održava od 1991. godine, kada je obnovljena povelja o bratimljenju Srba i Bunjevaca i dogovorena saradnja o zajedničkom obeležavanju važnih istorijskih datuma. Akademiji su prisustvovali i gradonačelnik Subotice Bogdan Laban i načelnik Severnobačkog upravnog okruga Dragi Vučković.

Obraćajući se prisutnima, gradonačelnik Laban je podsetio da je Srpska vojska ušla u Suboticu 13. novembra 1918. godine, istog dana kada je, u Beogradu, zaključeno poslednje primirje u Velikom ratu, da je dva dana nakon primirja, postignutog 11. novembra sa Nemačkom na Zapadnom frontu, u zgradi Uprave fondova, današnjeg Narodnog muzeja u Beogradu, 13. novembra 1918. godine, kasno uveče, potpisana Vojna konvencija o primirju u Ugarskoj i da je po Beogradskom primirju uspostavljena demarkaciona linija i regulisano pitanje vlasti u zauzetim krajevima. 

Svoje oslobodioce, hrabre, borbom očeličene ratnike-junake na čelu sa srpskim oficirima, potpukovnikom Antom Živulovićem i majorom Mihajlom Bodijem, na Železničkoj stanici u Subotici, u polumraku i po kišovitom vremenu, sa oduševljenjem i silnim uzbuđenjem dočekao je veliki broj ljudi, rekao je gradonačelnik, i dodao da su ih iskrenim rečima dobrodošlice pozdravili Šime Milodanović i Jovan Manojlović, u ime nekoliko dana ranije formiranog patriotskog Bunjevačko-srpskog narodnog odbora, a Lajoš Dembic, zamenik gradonačelnika, i Emil Havaš, u ime mađarskih organa vlasti.

Istakao je da je poznato da Srbija nije bila pripremljena za rat koji je izbio, da nije imala ratni program i da joj, kad je već bila napadnuta, nije preostalo ništa drugo nego da se brani.

Ratni ciljevi srpske vlade, naglasio je, formulisani su sukcesivno tokom druge polovine 1914. godine, a iznošeni u skladu sa tokom ratnih operacija, i da je Srbija, odbranivši se 1914. godine, odnoseći prve savezničke pobede nad Centralnim silama, svoje ratne ciljeve proklamovala decembarskom Niškom deklaracijom.

Veliki rat je pokrenuo proces od epohalnog istorijskog značaja – prisajedinjene Vojvodine Srbiji, čiju stogodišnjicu ove godine takođe obeležavamo, rekao je gradonačelnik Laban i podvukao da je u temelje nove države, koja je rođene 1918. godine – stvorene na razvalinama dve okupatorske imperije, turske i austrougarske, kao najlogičniji rezultat težnje Južnih Slovena da se nađu ujedinjeni, i nakon tri teška i oslobodilačka rata, Prvog svetskog i dva balkanska – Srbija uzidala oko milion i tri stotine hiljada duša.

– Naša je dužnost i obaveza ne samo da sačuvamo sećanje na pobedu u Velikom ratu, nego da iz njega izvučemo pouke koliko je sloboda koja nam je data skupa, i koliko je kada se izgubi velika njena cena. Na nama i budućim generacijama je da sačuvamo smisao trajanja nacionalnih vrednosti i tekovina i da odajemo počast našim slavnim precima koji su u borbi za slobodu dali ono najdragocenije što imaju – svoje živote – poručio je gradonačelnik Laban.

U drugom delu večerašnje svečane akademije glumci Narodnog pozorišta Subotice upriličili su scenski prikaz sećanja na događaje u Subotici 1918. godine sačinjen na temeljima scenskih slika “Na krilima slave i ujedinjenja” Miroljuba S. Vučinića. Scenario i režiju uradio je subotički glumac Boško Boškov.

Svečana akademija otvorena je himnom Republike Srbije „Bože pravde“ i bunjevačom svečanom pesmom „Podvikuje bunjevačka vila“, u uzvođenju Crkvenog hora „Sveti Roman Melod”. U programu je učestvovao i folklorni ansambl OKUD „Mladost”.